Τι κρύβεται πίσω από τον κωδικό “Ε”
Θυμάμαι ακόμα τις μέρες που πήγαινα στο σούπερ μάρκετ με τα παιδιά μου. Ήταν σχεδόν σαν εκδρομή. Πηγαίναμε όλοι μαζί, γελάγαμε, κάναμε βόλτες στους διαδρόμους, και κάθε φορά ανακαλύπταμε κάτι καινούριο. Τα ράφια έμοιαζαν σαν ένα μικρό πολύχρωμο πανηγύρι· κουτιά, σακουλάκια, βάζα, κουτάκια με χρώματα, ζωγραφιές και υποσχέσεις γεύσεων που φώναζαν «πάρε με!». Εκείνη την εποχή, δεν έδινα και τόση σημασία στα μικρά γράμματα πίσω από τις συσκευασίες. Ήμουν πιο πολύ μαγεμένη από το περιτύλιγμα και τις φωτογραφίες των προϊόντων — ήταν σαν να έλεγαν μια ιστορία από μόνα τους.
Με τον καιρό όμως, άρχισα να προσέχω περισσότερο. Δεν ξέρω πώς ακριβώς ξεκίνησε· ίσως ήταν μια μέρα που κρατούσα ένα αγαπημένο σνακ και από περιέργεια γύρισα το κουτί να δω τι γράφει πίσω. Μου τράβηξαν το μάτι κάτι περίεργα γράμματα και αριθμοί: “Ε” και δίπλα του ένας αριθμός, άλλοτε μικρός, άλλοτε μεγαλύτερος. Ε120, Ε322, Ε450... Εκείνη τη στιγμή δεν είχα ιδέα τι σήμαιναν. Κι όμως, άρχισαν να με γαργαλούν σαν μικρό μυστήριο που ήθελα να λύσω.
Από τότε, κάθε φορά που πήγαινα για ψώνια, άρχισα να παρατηρώ περισσότερο. Άλλα προϊόντα είχαν πολλά “Ε” στην ετικέτα τους, άλλα λίγα, κι άλλα καθόλου. Δεν ήξερα αν έπρεπε να χαίρομαι που ένα τρόφιμο δεν είχε κανένα ή να ανησυχώ που κάποιο άλλο είχε τόσα. Έτσι ξεκίνησε το δικό μου ταξίδι γνωριμίας με τα “Ε” — ένα ταξίδι που με οδήγησε όχι μόνο να καταλάβω τι είναι αυτά τα μικρά γράμματα, αλλά και να ξανασκεφτώ γενικά τη σχέση μου με το φαγητό και την καθαρή διατροφή.
Η προέλευση του “Ε”
Ανακάλυψα ότι το “Ε” δεν μπήκε τυχαία. Προέρχεται από τη λέξη “Ευρώπη” — μια προσπάθεια να υπάρξει ένας κοινός, τυποποιημένος τρόπος για να αναγνωρίζουμε τα πρόσθετα τροφίμων σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Το “Ε” συνοδεύεται από έναν αριθμό, και μαζί σχηματίζουν τον κωδικό ενός συγκεκριμένου πρόσθετου. Δεν είναι δηλαδή κάτι μυστηριώδες ή επικίνδυνο από μόνο του· είναι απλώς ένας “συντομευμένος τίτλος” που δηλώνει ότι μια ουσία έχει ελεγχθεί, έχει καταγραφεί και χρησιμοποιείται στα τρόφιμα.
Με απλά λόγια, το “Ε” είναι μια ταμπελίτσα. Δεν σου λέει αν κάτι είναι καλό ή κακό· σου λέει μόνο ότι υπάρχει. Είναι ένας πρακτικός τρόπος να μη χρειάζεται να γράφονται στις συσκευασίες μακροσκελείς, δύσκολοι χημικοί όροι που κανείς μας δε θα μπορούσε να προφέρει, πόσο μάλλον να θυμάται. Αν το καλοσκεφτείς, είναι ένα είδος “μυστικής γλώσσας” της βιομηχανίας τροφίμων — κι αν μάθεις να τη διαβάζεις, μπορείς να δεις πίσω από τις λέξεις και τα χρώματα της ετικέτας.
Κάθε “Ε” λέει τη δική του ιστορία
Όταν άρχισα να ψάχνω πιο βαθιά, ανακάλυψα ότι κάθε ομάδα αριθμών αντιπροσωπεύει και μια διαφορετική κατηγορία πρόσθετων. Είναι σαν να έχει το καθένα τον δικό του ρόλο μέσα στο τρόφιμο.
Τα Ε100 – Ε199 είναι οι χρωστικές. Δίνουν στα τρόφιμα πιο έντονη, πιο “ζωντανή” εμφάνιση. Μπορεί να προέρχονται από φυσικές πηγές, όπως φυτά ή μπαχαρικά, ή να είναι συνθετικά.
Τα Ε200 – Ε299 είναι τα συντηρητικά. Χωρίς αυτά, πολλά τρόφιμα θα χαλούσαν πολύ πιο γρήγορα.
Τα Ε300 – Ε399 είναι τα αντιοξειδωτικά και οι ρυθμιστές οξύτητας. Βοηθούν στη σταθερότητα του προϊόντος και συχνά συμβάλλουν στο να διατηρείται η υφή και το χρώμα του.
Τα Ε400 – Ε499 είναι οι γαλακτωματοποιητές και οι πηκτικές ουσίες. Αυτά είναι τα “μαγικά χέρια” που κρατούν τα υλικά ενωμένα — ειδικά όταν μιλάμε για σάλτσες, γλυκά ή προϊόντα που πρέπει να έχουν μια συγκεκριμένη υφή.
Τα Ε600 – Ε699 είναι οι βελτιωτές γεύσης. Αυτοί που κάνουν μια μπουκιά λίγο πιο έντονη, λίγο πιο απολαυστική.
Και τα Ε900 και πάνω ανήκουν σε άλλες ειδικές κατηγορίες, όπως γλυκαντικά, αφριστικά ή ουσίες που δίνουν λάμψη.
Όσο περισσότερο μάθαινα, τόσο περισσότερο καταλάβαινα ότι δεν ήταν όλα αυτά τα “Ε” ίδια. Κάποια είναι απολύτως φυσικά, προερχόμενα από φυτικές ή ζωικές πηγές. Άλλα είναι τεχνητά, φτιαγμένα στο εργαστήριο. Κι όμως, αυτό από μόνο του δεν τα κάνει “καλά” ή “κακά”. Το “Ε” είναι ένας δείκτης ύπαρξης, όχι αξίας.
Πώς άλλαξε η ματιά μου στα τρόφιμα
Μετά από λίγο καιρό, το σούπερ μάρκετ δεν μου φαινόταν πια σαν μια γιορτή χρωμάτων, αλλά σαν ένας μικρός χάρτης που ήθελα να “διαβάσω”. Έμαθα να διακρίνω τι αγοράζω, να επιλέγω πιο συνειδητά. Δεν σημαίνει ότι σταμάτησα να παίρνω προϊόντα που έχουν “Ε”, αλλά πλέον ήξερα τι σημαίνουν, πού χρησιμοποιούνται και γιατί. Ήταν σαν να άνοιξα ένα παράθυρο και να κοίταξα λίγο πιο μέσα στον κόσμο της τροφής.
Σιγά σιγά, άρχισα να εκτιμώ περισσότερο και τα πιο “απλά” προϊόντα. Εκείνα που ίσως δεν έχουν τόσο εντυπωσιακή συσκευασία, αλλά η λίστα των συστατικών τους είναι καθαρή, σύντομη, και κατανοητή. Δεν υπήρχε ανάγκη για “μυστικούς κώδικες”. Ήταν σαν να μου μιλούσαν καθαρά — “αυτό είμαι”. Αυτή η απλότητα με έκανε να νιώθω πιο κοντά στην έννοια της καθαρής διατροφής. Όχι σαν μια δίαιτα ή περιορισμό, αλλά σαν μια στάση ζωής: να ξέρεις τι βάζεις στο πιάτο σου και να το επιλέγεις συνειδητά.
Η ομορφιά του να διαβάζεις πίσω από την ετικέτα
Κάθε φορά που πιάνω ένα προϊόν στα χέρια μου, νιώθω σαν να ανοίγω έναν μικρό διάλογο μαζί του. Δεν είναι θέμα καχυποψίας· είναι θέμα γνώσης. Το να κατανοώ τι σημαίνουν οι λέξεις, οι αριθμοί και οι όροι πάνω στη συσκευασία, με κάνει να αισθάνομαι πιο “παρούσα” στην επιλογή μου. Δεν αγοράζω πια μηχανικά. Έμαθα να παίρνω μια ανάσα, να διαβάζω, να σκέφτομαι.
Και ξέρεις τι; Αυτό το μικρό “Ε” έγινε για μένα σαν σύμβολο περιέργειας και ενημέρωσης. Δεν είναι πια ένας κωδικός που με μπερδεύει, αλλά μια υπενθύμιση ότι πίσω από κάθε προϊόν υπάρχει μια ιστορία — υλικών, διαδικασιών, επιλογών. Και το πιο σημαντικό: εγώ έχω τη δύναμη να επιλέξω ποια ιστορία θέλω να φέρω στο τραπέζι μου.
Μια πιο καθαρή ματιά στο φαγητό
Δεν χρειάζεται να είμαι χημικός ή διατροφολόγος για να καταλάβω τα βασικά. Αρκεί να είμαι παρατηρητική και περίεργη — δύο λέξεις που άλλαξαν τον τρόπο που βλέπω το φαγητό. Η καθαρή διατροφή, για μένα, δεν είναι κάτι αυστηρό ή δύσκολο. Είναι περισσότερο ένας τρόπος να ζεις με επίγνωση. Να ξέρεις τι αγοράζεις, να εκτιμάς το απλό, να μην αφήνεις τις “ταμπέλες” να σε τρομάζουν αλλά να τις χρησιμοποιείς σαν οδηγό.
Και κάπως έτσι, εκείνο το ταξίδι στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ —που κάποτε ήταν απλώς μια γιορτή για τα μάτια— έγινε μια πιο ουσιαστική εμπειρία. Δεν σταμάτησα να χαίρομαι τα χρώματα και τα αρώματα, αλλά πλέον βλέπω πίσω από αυτά. Κατάλαβα ότι η ομορφιά του φαγητού δεν είναι μόνο στην εμφάνιση, αλλά και στη διαφάνεια, στην αλήθεια που κρύβεται πίσω από την ετικέτα.
Σήμερα, όταν βλέπω το γράμμα “Ε” πάνω σε μια συσκευασία, δεν το φοβάμαι. Το βλέπω σαν ένα μικρό μήνυμα: “Κοίτα με πιο προσεκτικά. Μάθε με.” Και όσο περισσότερο μαθαίνω, τόσο περισσότερο απολαμβάνω αυτή τη διαδρομή προς μια πιο απλή, καθαρή και ειλικρινή σχέση με το φαγητό. Γιατί, τελικά, η καθαρή διατροφή δεν είναι μόνο το τι τρώω — είναι και ο τρόπος που βλέπω, που επιλέγω και που συνδέομαι με ό,τι βάζω στο πιάτο μου.
Θες να μάθεις περισσότερα για τα Ε που κάνουν τη γεύση πιο έντονη;
Δες εδώ: Ενισχυτικά γεύσης: Τι είναι και πού βρίσκονται στη διατροφή μας;
https://www.evisnutritiontips.gr/2025/10/blog-post.html
Να φροντίζετε το σώμα σας, το μυαλό σας και την ψυχή σας.
Εύη Μπέλλου
Το συγκεκριμένο άρθρο είναι δική μου πρωτότυπη συγγραφή και στηρίζεται σε προσωπική μου έρευνα, εμπειρία και μελέτη δημοσιευμένης βιβλιογραφίας, όπου και την αναφέρω. Το περιεχόμενο παρέχεται καθαρά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και σε καμία περίπτωση δεν προτρέπουν κάποιον να ακολουθήσει ή να διακόψει φαρμακευτική αγωγή ή να αγνοήσει ιατρικές συμβουλές ή επαγγελματική συμβουλή. Ο αναγνώστης παραμένει ο ίδιος υπεύθυνος για τις επιλογές του και καλείται να συμβουλεύεται πάντα επαγγελματία υγείας πριν κάνει οποιαδήποτε τροποποίση στη διατροφή, στον τρόπο ζωής ή στη λήψη συμπληρωμάτων. Κάθε ομοιότητα με άλλο δημοσίευμα είναι συμπτωματική. Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο αν γίνει σαφή αναφορά στην πηγή και ενεργό σύνδεσμο προς το παρόν ιστολόγιο.
βιβλιογραφία
Πάρις Κυπαρισσίου /Σταματία Μαζαράκη / Μαρία Παπακωνσταντίνου, Γνωρίζοντας Τα Τρόφιμα, τροφογνωσία – εμπορευματογνωσία, Εκδόσει,ς Les Livres du Tourisme, 2005.
Ιωάννης Χατήρης/ Reinhard Löbbert/ Ulrike Berges/ Joachim Beck/ Dietlind Hanrieder, Χημεία Τροφίμων & Βασικές Αρχές Διατροφής, Εκδοτικός Όμιλος Ίων, 2017
Δημήτριος Μπόσκος ΟΜ. Καθηγητής Α.Π.Θ, Χημεία Τροφίμων, Εκδόσεις Γαρταγάνη, Θεσσαλονίκη 2021
Photo by Jose Fabula on Unsplash
