ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ;

 Η αύξηση των περιβαλλοντικών κινδύνων από τη μόλυνση του αέρα, των πρόσθετων ουσιών στα τρόφιμα, των χημικών στο πόσιμο νερό  σε συνδυασμό με την  ανεπαρκή διατροφή πολλών ομάδων του πληθυσμού, έχουν  συμβάλλει στην αύξηση πολλών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και η υπέρταση. 

Για να βελτιωθεί η υγεία και η ποιότητα ζωής του πληθυσμού, πολλές χώρες αναγνωρίζουν   την ανάγκη για εμπλουτισμένα τρόφιμα και έχουν  επιτρέψει την παραγωγή τους. Μέχρι σήμερα πολλά τρόφιμα χαρακτηρίζονται ως «λειτουργικά», όπως τα τρόφιμα που επηρεάζουν την εντερική χλωρίδα (τρόφιμα που περιέχουν λακτοβάκιλλους), τα  τρόφιμα που βοηθούν στον έλεγχο της χοληστερίνης στο αίμα (στατίνες), τα  τρόφιμα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης (περιέχουν περισσότερο ασβέστιο) και πολλά άλλα.  

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι για μερικά από αυτά τα τρόφιμα υπάρχουν συστάσεις από τους γιατρούς για την κατανάλωσή τους. Επιπλέον, τα λειτουργικά τρόφιμα χαρακτηρίζονται ως τα τρόφιμα που σύμφωνα με τα επιστημονικά ευρήματα, διαθέτουν συγκεκριμένες ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτά τα  τρόφιμα περιέχουν  θρεπτικά συστατικά που έχουν  θεραπευτική ή προστατευτική δράση σε κάποια λειτουργία του ανθρώπινου σώματος.

 Τα λειτουργικά τρόφιμα χωρίζονται σε: 

1. Τρόφιμα που περιέχουν  συγκεκριμένες δραστικές ουσίες, όπως τα υπερτρόφιμα. Για παράδειγμα το λυκοπένιο στη ντομάτα, οι κατεχίνες στο τσάι, οι προανθοκυανιδίνες στα κόκκινα σταφύλια. 

2.Τρόφιμα που προορίζονται για συγκεκριμένες  ομάδες ανθρώπων λόγω παθολογικών ή φυσικών αιτιών.  Αυτά τα  τρόφιμα έχουν υποστεί βιομηχανική επεξεργασία για να είναι καταλληλότερα για κατανάλωση. Τέτοια τρόφιμα είναι τα ζυμαρικά χωρίς γλουτένη και τα γαλακτοκομικά χωρίς λακτόζη. 

3. Τρόφιμα που έχουν εμπλουτιστεί με  θρεπτικές ουσίες που είναι απαραίτητες αλλά περιορίζονται ή απουσιάζουν από τα βασικά συστατικά των τροφίμων αυτών. Παράδειγμα αποτελούν  οι χυμοί φρούτων πλούσιοι σε βιταμίνη C. 

4. Τρόφιμα που έχουν ενισχυθεί με κάποιες θρεπτικές ουσίες που συνήθως δεν περιέχονται σε αυτά. Παράδειγμα οι μαργαρίνες με φυτικές στερόλες, οι οποίες μειώνουν τη χοληστερόλη και διάφορους χυμούς ενισχυμένους με ασβέστιο για   αντιμετώπιση  της οστεοπόρωσης.

Για να βοηθήσουν οι εταιρίες τροφίμων τον καταναλωτή να επιλέξει το κατάλληλο τρόφιμο, μπορούν να παρουσιάζουν διάφορες αναφορές με τις θετικές επιδράσεις που έχει ένα προϊόν  στην ετικέτα ενός τροφίμου. Για  παράδειγμα «περιέχει ανθοκυανίνες που συμβάλλουν στην υγιή λειτουργία του εγκεφάλου» ή «οι λακτοβάκιλλοι βελτιώνουν τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος». 

Σύμφωνα με τον ΕΚ 1924/2006, υπάρχουν ορισμένοι ισχυρισμοί που δεν επιτρέπεται να  αναφέρονται:

 Α) Η προώθηση τροφίμων με ισχυρισμούς που δε βασίζονται σε τεκμηριωμένα επιστημονικά στοιχεία.

Β) Οι ισχυρισμοί ότι η κατανάλωση ενός τροφίμου, μπορεί να επηρεάσει την υγεία. 

Γ) Η αναφορά ότι μπορεί να αλλάξει το μεταβολισμό του οργανισμού.

Από όλα αυτά προκύπτει ότι τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τόσο την υγεία, όσο και να προλάβουν την εμφάνιση πολλών ασθενειών. Ωστόσο η κατανάλωση τους θα πρέπει να γίνει μόνο όταν δεν είναι δυνατό να υπάρξει μία ισορροπημένη διατροφή. Σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος, να οδηγηθούμε σε τοξικές επιδράσεις

Να φροντίζετε το σώμα σας, το μυαλό σας και την ψυχή σας.

 Εύη Μπέλλου

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Ζαμπετάκης Ιωάννης, Διατροφική Αξία,  Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2009.

• Πάρις Κυπαρισσίου /Σταματία Μαζαράκη / Μαρία Παπακωνσταντίνου, Γνωρίζοντας Τα Τρόφιμα, τροφογνωσία – εμπορευματογνωσία, Εκδόσει,ς Les Livres du Tourisme, 2005.

• Ιωάννης Χατήρης/ Reinhard Löbbert/ Ulrike Berges/ Joachim Beck/ Dietlind Hanrieder, Χημεία Τροφίμων & Βασικές Αρχές Διατροφής, Εκδοτικός Όμιλος Ίων, 2017

Photo by Fikri Rasyid on Unsplash