Σνακ και καθαρή διατροφή: Ταιριάζουν τελικά;
Τι έχει αλλάξει στο πιάτο μας;
Έχεις σκεφτεί ποτέ πόσο διαφορετικά είναι τα τρόφιμα που βρίσκονται σήμερα στο τραπέζι μας σε σχέση με το παρελθόν;
Κάποτε τα πράγματα ήταν πιο απλά: ένα κομμάτι ψωμί, λίγο τυρί, μια ντομάτα από τον κήπο. Κι όμως, μέσα σε λίγα χρόνια, το φαγητό μας άλλαξε. Σήμερα βλέπεις στο ράφι δεκάδες χρωματιστές συσκευασίες, προιόντα που υπόσχονται «γεύση», «ευκολία», «ευχαρίστηση». Και συνήθως, τα αγοράζεις χωρίς να το σκεφτείς πολύ.
Η γεύση που φτιάχτηκε στο εργαστήριο
Πίσω από αυτές τις γεύσεις, δεν βρίσκεται απαραίτητα μια γιαγιά με ποδιά στην κουζίνα. Αντιθέτως, συχνά κρύβεται μια ομάδα τεχνολόγων τροφίμων που πειραματίζονται σε εργαστήρια, σχεδιάζοντας τρόφιμα που να έχουν την ιδανική υφή, διάρκεια ζωής και εμφάνιση. Όλα όσα, δηλαδή, «πουλάνε» καλά.
Το φαγητό δεν είναι πια απλώς τροφή. Έχει γίνει προϊόν. Και με κάθε προϊόν, έρχεται και μια μακριά λίστα συστατικών, που πολλές φορές δεν μπορείς καν να προφέρεις.
Τα σνακ του ντουλαπιού
Αν ανοίξεις το ντουλάπι σου, μάλλον θα βρεις μέσα τους συνήθεις υπόπτους: πατατάκια, γαριδάκια, σοκολάτες, δημητριακά, μαρμελάδες, μπισκότα, συσκευασμένο ψωμί.
Δεν είναι κακό να τα έχεις — όλοι τα έχουμε. Αλλά αν καθίσεις να διαβάσεις τις ετικέτες τους, θα δεις υλικά που δύσκολα συναντάς σε μια απλή σπιτική συνταγή. Όπως:
-
Αραβοσιτάλευρο
-
Αφυδατωμένη πατάτα
-
Φυστικοβούτυρο ή φουντουκόπαστα επεξεργασμένη
-
Γλουταμινικό νάτριο (ενισχυτικό γεύσης που κάνει τα σνακ... ακαταμάχητα)
Πολλά από αυτά, αν το καλοσκεφτείς, δεν υπάρχουν με αυτή τη μορφή στη φύση. Φτιάχτηκαν, επεξεργάστηκαν, αναμείχθηκαν με άλλα συστατικά και έφτασαν στο ράφι.
Ο ρόλος των ενισχυτικών
Το γλουταμινικό νάτριο είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δίνει ένταση στη γεύση και κάνει τον εγκέφαλο να αναζητά ξανά και ξανά αυτή την απόλαυση. Το αποτέλεσμα; Δύσκολα σταματάς στο ένα πατατάκι.
Δεν είναι θέμα αδυναμίας ή έλλειψης αυτοελέγχου. Είναι ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκαν αυτά τα σνακ. Να είναι εύγευστα, εθιστικά, και να μην μπορείς να τα αφήσεις κάτω.
Είναι τελικά τόσο «κακά»;
Η αλήθεια είναι πως όχι. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα δεν είναι «ο εχθρός». Είναι απλώς μια διαφορετική προσέγγιση στο φαγητό — πιο γρήγορη, πιο βολική, αλλά και πιο μακριά από τη φύση.
Το θέμα δεν είναι να δαιμονοποιήσεις τα πάντα, ούτε να νιώσεις τύψεις επειδή άνοιξες ένα σακουλάκι γαριδάκια.
Το θέμα είναι να ξέρεις τι τρως. Να μπορείς να επιλέξεις συνειδητά, να μην αφήνεις τις διαφημίσεις ή τη συνήθεια να σε καθοδηγούν.
Η καθαρή διατροφή δεν λέει «όχι» — λέει «κοίτα καλύτερα»
Αν ακολουθείς έναν πιο καθαρό τρόπο διατροφής, ξέρεις ήδη ότι δεν είναι θέμα τελειότητας. Δεν λέει «δεν θα φας ποτέ ξανά σοκολάτα». Σου λέει όμως: «Μπορείς να τη φτιάξεις με δικά σου υλικά και να ξέρεις τι βάζεις μέσα.»
Σου προτείνει να επιλέγεις τροφές που μοιάζουν με αυτό που είναι: φρούτα που μοιάζουν με φρούτα. Δημητριακά που δεν έχουν δώδεκα συστατικά, εκ των οποίων τα μισά είναι με γράμματα και αριθμούς. Σνακ που δεν στηρίζονται μόνο στα ενισχυτικά γεύσης για να σου τραβήξουν την προσοχή.
Η ετικέτα είναι σύμμαχος
Μάθε να διαβάζεις τις ετικέτες. Όχι με άγχος, αλλά με περιέργεια. Τι περιέχει το τρόφιμο που κρατάς; Ποια συστατικά καταλαβαίνεις και ποια όχι; Αν χρειάζεσαι google για να καταλάβεις τι είναι κάτι, ίσως δεν είναι το πιο καθαρό που μπορείς να διαλέξεις.
Δεν χρειάζεται να αλλάξεις τα πάντα από τη μια μέρα στην άλλη. Αρκεί μια μικρή σκέψη πριν την αγορά, μια μικρή αλλαγή στο καλάθι σου.
Κλείνοντας...
Η καθαρή διατροφή δεν είναι τέλεια, ούτε δύσκολη. Είναι απλώς ένας τρόπος να επιστρέψεις λίγο στην απλότητα. Να φας ένα φαγητό που μοιάζει με φαγητό, όχι με εργαστηριακό πείραμα. Να εμπιστευτείς ξανά τα βασικά — τις πατάτες, το ελαιόλαδο, τη ντομάτα, το λεμόνι.
Και να θυμάσαι: δεν χρειάζεται να διώξεις για πάντα τα γαριδάκια από το ντουλάπι. Αρκεί να μην έχουν μόνιμα θέση στο τραπέζι σου.
"Πολλές φορές, μαζί με ένα αλμυρό σνακ πάει κι ένα αναψυκτικό. Κι εκεί ξεκινά άλλο ένα δίλημμα: τι να επιλέξω τελικά; Αν κι εσύ το έχεις σκεφτεί, μπορείς να ρίξεις μια ματιά και σε αυτό το άρθρο που έγραψα για τα αναψυκτικά και την καθαρή διατροφή."
https://www.evisnutritiontips.gr/2023/08/blog-post_28.html
Να φροντίζετε το σώμα σας, το μυαλό σας και την ψυχή σας.
Εύη Μπέλλου
Το συγκεκριμένο άρθρο είναι δική μου πρωτότυπη συγγραφή και στηρίζεται σε προσωπική μου έρευνα, εμπειρία και μελέτη δημοσιευμένης βιβλιογραφίας, όπου και την αναφέρω. Το περιεχόμενο παρέχεται καθαρά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και σε καμία περίπτωση δεν προτρέπουν κάποιον να ακολουθήσει ή να διακόψει φαρμακευτική αγωγή ή να αγνοήσει ιατρικές συμβουλές ή επαγγελματική συμβουλή. Ο αναγνώστης παραμένει ο ίδιος υπεύθυνος για τις επιλογές του και καλείται να συμβουλεύεται πάντα επαγγελματία υγείας πριν κάνει οποιαδήποτε τροποποίση στη διατροφή, στον τρόπο ζωής ή στη λήψη συμπληρωμάτων. Κάθε ομοιότητα με άλλο δημοσίευμα είναι συμπτωματική. Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο αν γίνει σαφή αναφορά στην πηγή και ενεργό σύνδεσμο προς το παρόν ιστολόγιο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Παναγιώτης Κουμεντάκης/ Θεοδώρα Ρεσβάνη- Κουμεντάκη, Υγεία ή Αρρώστια; Διαλέξτε!!, Εκδόσεις Υγεία για Όλους, 2η Έκδοση, Αθήνα 1990.
- Ευστράτιος Κυρανάς, Πρόσθετα Τροφίμων και Νομοθεσία, Εκδόσεις Τζιόλα 2021.
- Δημήτριος Μπόσκος ΟΜ. Καθηγητής Α.Π.Θ, Χημεία Τροφίμων, Εκδόσεις Γαρταγάνη, Θεσσαλονίκη 2021
Photo by Alex kristanas on Unsplash